18 stycznia 2021 r. na stronie Głównego Inspektoratu Sanitarnego pojawiła się informacja o ostrzeżeniu publicznym dotyczącym stwierdzenia w żywności niedozwolonego ekstraktu z konopi włóknistych oraz zawartości Δ9-tetrahydrokannabinol (Δ9-THC) na poziomie 0,16%1.
Zagadnienie obecności w żywności zawierającej Cannabis sativa L. substancji THC, która zgodnie z polskim rozporządzeniem2 stanowi substancję psychotropową, już od jakiegoś czasu budzi wątpliwości i jest przedmiotem analizy jednostek naukowych i rozstrzygnięć organów.
Przykładowo w Opinii Komisji ds. Bezpieczeństwa Żywności i Żywienia GIS3 wskazano, że „wymagania dla zanieczyszczenia THC w produktach należy wdrożyć do systemu HACCP” niejako potwierdzając fakt jej naturalnego występowania w produktach wykorzystujących konopie siewne. Jednocześnie w przywołanej opinii wskazano, że w razie ustalenia obecności THC w produkcie powinna zostać zastosowania ostra dawka referencyjna przyjęta przez EFSA4 (ARfD) wynosząca 1 µg Δ -9THC/kg masy ciała. Warto wspomnieć, że wskazana dawka referencyjna została uwzględniona również w zaleceniu Komisji UE5.
Z drugiej strony pojawiają się rozstrzygnięcia Sądów wskazujące na zakaz jakiejkolwiek obecności THC w żywności. Tak orzekł m.in. Naczelny Sąd Administracyjny6 wyjaśniając, że: „Organy orzekające w niniejszej sprawie nie rozstrzygały w uchylonych przez Sąd I instancji decyzjach o wpływie THC na organizm ludzki, lecz prawidłowo zakwestionowały obecność THC w środku spożywczym. Zgodzić należy się ze skarżącym kasacyjnie organem, że w toku postępowania ustalono, że THC nie powinno występować w suplemencie diety. Z uzasadnienia decyzji organu II instancji wynika, że przedmiotowe suplementy diety uznane zostały nie za szkodliwe lecz za niezdatne do spożycia.”.
Jak jednak powyższe informacje odnieść do definicji żywności wskazanej w art. 2 rozporządzenia nr 178/20027, z której wyłączone zostały zanieczyszczenia i pozostałości? Jak rozumieć natłok powyższych rozstrzygnięć odnosząc się do zezwolenia na stosowanie konopi siewnych w przemyśle spożywczym, o ile suma zawartości THC i THCA w kwiatowych lub owocujących wierzchołkach roślin, z których nie usunięto żywicy, nie przekracza 0,2 % w przeliczeniu na suchą masę? Zagadnienie konopi w żywności rodzi wiele pytań, na które brakuje jasnej odpowiedzi?
Możemy wspomóc Państwa w wyjaśnieniu powyższych zagadnień! Zapraszamy do obserwowania strony Centrum Prawa Żywnościowego i bezpośredniego kontaktu. Nasz zespół prawników specjalizujących się w prawie żywnościowym i technologów żywności rozwieje wszelkie wątpliwości, a co więcej w oparciu o aktualne stanowisko organów wyjaśni zagadnienia związane z wykorzystaniem Cannabis sativa L. w żywności.
1 https://www.gov.pl/web/gis/ostrzezenie-publiczne-dotyczace-zywnosci-stwierdzenie-niedozwolonego-ekstraktu-z-konopi-wloknistych-oraz-zawartosc-9-tetrahydrokannabinol-9-thc-na-poziomie-016-w-produkcie-pn-olejek-cbd—cbd-med—250-mg-best-hemp-extract-5-5-ml
2 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu substancji psychotropowych, środków odurzających oraz nowych substancji psychoaktywnych (Dz.U.2018.1591 ze zm.).
3 Opinia Komisji ds. Bezpieczeństwa Żywności i Żywienia przy GIS w sprawie bezpieczeństwa stosowania konopi siewnych w żywności ze względu na obecność THC i CBD z dnia 27.05.2019 r.; https://gis.gov.pl/wp-content/uploads/2019/07/Opinia-Komisji-B%C5%BB%C5%BB-RSE-Konopie.pdf
4 https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2020.5953
5 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016H2115&qid=1611066534213&from=PL
6 Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2018 r. (sygn. akt II OSK 1569/16)
7 Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, str. 1—24).
