Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie uchylił decyzję Inspektora Sanitarnego wymierzającą karę pieniężną za niezastosowanie się do czasowego ograniczenia działalności związanej z wprowadzonym na terenie RP stanem epidemii.
W przedmiotowej sprawie z notatki urzędowej sporządzonej przez funkcjonariusza policji wynika, że prowadzony przez przedsiębiorcę bar w dniu 24 marca 2020 r. był otwarty i przebywało w nim około 10 osób. Na tej podstawie na przedsiębiorcę nałożona została kara pieniężna.
W skardze na powyższą decyzję przedsiębiorca podniósł, że zastosowanie przepisów dotyczących ograniczenia działalności wprowadzonych rozporządzeniem z dnia 31 marca 2020 r. do zdarzenia, które miało miejsce 24 marca 2020 r. jest niedopuszczalne. Dodatkowo, Skarżący zarzucił naruszenie art. 22 i 233 ust. 3 Konstytucji RP. Swoje twierdzenia uzasadnił tym, że ograniczenie działalności gospodarczej zastało wprowadzone rozporządzeniem (co jest niezgodne z Konstytucją) oraz tym, że nie obowiązywał wówczas żaden ze stanów nadzwyczajnych.
WSA podzielił stanowisko Skarżącego i wskazał, że do zdarzenia z dnia 24 marca 2020 r., nie mogą mieć zastosowania przepisy rozporządzenia z dnia 31 marca 2020 r., gdyż regulacja ta jeszcze nie istniała.
Co istotne, w omawianym wyroku, WSA odniósł się także wprost do drugiego zarzutu Strony i wskazał, że w przypadku braku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej nie jest dozwolone ograniczanie praw i wolności człowieka i obywatela wyłącznie z uwagi na nadzwyczajne okoliczności. Z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP wynika bowiem, że ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. WSA podkreślił w tym zakresie, że: „W rozporządzeniu powinny być zamieszczane jedynie przepisy o charakterze technicznym, nie mające zasadniczego znaczenia z punktu widzenia praw lub wolności jednostki.”
W analizowanym przypadku ograniczenia wolności i praw wprowadzone zostały w drodze rozporządzenia (a nie ustawy), co byłoby dopuszczalne w przypadku ogłoszenia stanu klęski żywiołowej.
Dodatkowo, Sąd zwrócił uwagę, iż „Ograniczenie prowadzenia działalności gospodarczej (rozumiane jako stan, kiedy działalność może być prowadzona po spełnieniu określonych warunków) nie jest równoznaczne z zakazem jej prowadzenia (czyli stanem kiedy działalność gospodarcza danego rodzaju w ogóle nie może być prowadzona).” Nie ma natomiast przepisu, który upoważniałby do określania w rozporządzeniu zakazów prowadzenia działalności gospodarczej.
Podsumowując swój wywód, WSA uznał, że „O ile oceniane zakazy, nakazy i ograniczenia były merytorycznie uzasadnione, o tyle tryb ich wprowadzenia doprowadził do naruszenia podstawowych standardów konstytucyjnych i praw w zakresie wolności prowadzenia działalności gospodarczej.” Określając wskazania co do dalszego postępowania, Sąd zaznaczył, że Organ powinien rozważyć wydanie decyzji o umorzeniu postępowania administracyjnego z uwagi na bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego związaną z brakiem konstytucyjności zastosowanych przepisów.
Omawiany wyrok jest niezwykle istotny i jako jeden z pierwszych w tym zakresie może wyznaczać kierunek interpretacji oraz orzecznictwa w podobnych sprawach. W praktyce pokazuje natomiast, że przedsiębiorcy mogą uwolnić się od kary nałożonej przez Organy kontroli za prowadzenie działalności gospodarczej pomimo rzekomego obowiązywania zakazu.
Z całym wyrokiem można zapoznać się TUTAJ
