Niedawno pisaliśmy (czyt. TUTAJ) o przełomowym wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego ws. kwalifikacji ziela konopi siewnych do kategorii „nowej żywności” (novel food). NSA podkreślił w nim, że Katalog Nowej Żywności[1] prowadzony przez Komisję UE jest zbiorem otwartym i podaje jedynie orientacyjne informacje, czy określony składnik wymaga przeprowadzenia postępowania określonego przepisami rozporządzenia nr 2015/2283[2] tj. powinien być kwalifikowany jako novel food. W konsekwencji NSA uchylił zaskarżony wyrok Sądu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie[3]. Po rozpoznaniu tej sprawy ponownie WSA w Warszawie doszedł do bardzo ciekawych i istotnym dla branży konopnej wniosków.
Jak wskazano wyżej przedmiotem analizowanego sporu była wyłącznie kwestia „nowości” lub nie ziela Cannabis sativa L., jako żywności. Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, ku radości branży konopnej, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie[4] przychylił się do stanowiska spółki skarżącej i uznał, że cała roślina – konopie włókniste – ma historię stosowania i nie stanowi nowej żywności. Z uzasadnienia wynika, że do takiego wniosku powinna prowadzić literalna interpretacja wpisu w Katalogu Nowej Żywności, gdzie:
„Dla składnika, którym jest roślina z gatunku Cannabis sativa L., czyli konopie siewne Komisja Europejska zamieściła symbol V w kolorze zielonym […]”.
Zdaniem Sądu niezasadna jest zatem argumentacja, że z kategorii novel food wyłączone są wyłącznie składniki konopne wskazane wprost w Katalogu: nasiona, olej z nasion, mąka z nasion konopi, odtłuszczone nasiona konopi. Zgodnie bowiem z wpisem potwierdzenie stosowania w żywności przed 15 maja 1997 r. dotyczy całej rośliny
„bez wskazania na określone części i bez wyłączenia jakiejkolwiek części, o czym świadczy sformułowanie -roślina lub jej części”.
Na taką interpretację wskazuje również użyte w opisie Katalogu Nowej Żywności wyrażenie „such as” (pl. „takie jak”) sygnalizujące, że wymienione tam składniki konopne to jedynie
„niewyczerpująca, a więc otwarta lista dozwolonych składników (produktów) żywnościowych i służy jako wskazówka, czy dany produkt będzie wymagał zezwolenia zgodnie z rozporządzeniem w sprawie nowej żywności”.
To rewolucyjne orzeczenie wskazuje na konieczność ścisłej interpretacji wpisów zawartych w Katalogu Nowej Żywności i konieczność dokładnej analizy składnika (produktu) pod kątem spełnienia przesłanej definicji novel food. Opisany wyrok WSA można uznać za pierwszy wyraźny sygnał do zakazu stosowania Katalogu Nowej Żywności w sposób automatyczny. Wyrok nie jest jeszcze prawomocny. Niemniej jednak sam fakt jego wydania prezentuje istotną zmianę w podejściu sądów do zagadnienia konopi siewnych.
Zapraszamy do śledzenia FoodLaw, gdzie będziemy monitorować rozwój sprawy na bieżąco. Doradzamy także podmiotom na rynku konopnym m.in. we wprowadzeniu produktu na rynek, etykietowaniu i reklamie. Skontaktuj się z nami!
[1] https://webgate.ec.europa.eu/fip/novel_food_catalogue/?ascii=P
[2] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności, zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 258/97 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie Komisji (WE) nr 1852/2001 (Dz.U. L 327 z 11.12.2015, str. 1—22 ze zm.).
[3] Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 listopada 2021 r. (sygn. akt II GSK 1192/21); https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/E63C296895
[4] Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. akt V SA/Wa 5258/21) z dnia 17 lutego 2022 r.; https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/E0D787FE85
