13 maja Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) opublikował opinię naukową na temat zagrożeń dla zdrowia związanych z obecnością ochratoksyny A (OTA) w żywności1.
Jak wskazano w przywołanej opinii OTA należy do grupy mikotoksyn naturalnie wytwarzanych w środkach spożywczych przez pleśnie. Pojawiają się one zazwyczaj w przypadku pleśni obecnych w zbożach, konserwach mięsnych, świeżych i suszonych owocach oraz serach.
Zagadnienie mikotoksyn i dopuszczalne poziomy ich występowania w żywności reguluje rozporządzenie nr 1881/20062. Wskazuje ono także najwyższe dopuszczalne poziomy w przeliczeniu na mikrogram (μg) OTA na kilogram (kg) żywności. Wskazane w rozporządzeniu nr 1881/2006 wartości ustalone zostały na podstawie ówczesnych danych naukowych dostępnych do 2006 r3.
Tymczasem w aktualnej opinii EFSA wykorzystano nowe dane, które stały się dostępne od ostatniej oceny w 2006 r. Zgodnie z bieżącymi informacjami ochratoksyna A może mieć działanie genotoksyczne, bezpośrednio uszkadzając DNA, jak również rakotwórcze w przypadku nerek. W konsekwencji obecnie obliczony margines ekspozycji (margin of exposure – MOE; narzędzie wykorzystywane przez oceniających ryzyko do rozważenia możliwych obaw związanych z bezpieczeństwem wynikających z obecności w żywności i paszy substancji, które są zarówno genotoksyczne, jak i rakotwórcze) uwzględnia bardziej rygorystyczne podejście. Przy przyjęciu wyśrubowanych kryteriów okazuje się, że dla większości grup konsumentów istnieje problem zdrowotny w przypadku obecności w żywności ochratoksyny A.
W związku z wydaną opinią naukowa EFSA poinformuje Komisję Europejską o niedawnych ustaleniach w ramach trwającej dyskusji na temat maksymalnych poziomów OTA w środkach spożywczych. Niewykluczone zatem, że powinniśmy spodziewać się zmiany rozporządzenia nr 1881/2006.
Przedsiębiorcy działający na rynku suszonych owoców, konserw mięsnych, serów i zbóż ze szczególną uwagą powinni śledzić rozwój sytuacji legislacyjnej. Zachęcamy zatem do skorzystania ze wsparcia Centrum Prawa Żywnościowego. Dzięki naszej usłudze Biuletynu, w którym przedstawiamy m.in. comiesięczne zestawienie nowych aktów prawa UE, pośród ogromnej liczby regulacji z łatwością wyłuskają ją Państwo akt prawny o zmianie poziomów OTA, jeżeli tylko się pojawi.
1 https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/6113 (dostęp na 14.05.2020 r.).
2 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (Dz.U. UE L 364 z 20.12.2006, str. 5—24 ze zm.).
3 http://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/365 (dostęp na 14.05.2020 r.).