Sektor wina bezalkoholowego w całej Unii Europejskiej, w tym także w Polsce, w ostatnich latach bardzo szybko się rozwija. Dotychczas nie było szczegółowych regulacji prawnych dotyczących tego rodzaju produktów, w tym ich znakowania. Zmieniło się to jednak wraz z przyjęciem nowelizacji rozporządzenia o wspólnej organizacji rynków produktów rolnych z grudnia 2021 roku, która wprowadziła do tegoż rozporządzenia zupełnie nowe regulacje dotyczące dealkoholizowanych produktów sektora wina. W poniższym komentarzu przedstawione są najważniejsze z nich w zakresie znakowania.
- Dotychczasowe regulacje nazewnictwa win bezalkoholowych
Dotychczasowe regulacje dotyczące produktów winiarskich przewidziane w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z 17.12.2013 r. ustanawiającym wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylającym rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007, dalej jako rozporządzenie 1308/2013, nie odnosiły się wprost do produktów sektora wina poddanych dealkoholizacji.
Z uwagi na brak szczegółowych przepisów w zakresie ich znakowania, zastosowanie miały ogólne przepisy prawa żywnościowego określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z 25.10.2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004, dalej jako rozporządzenie 1169/2011. Podstawowe znaczenie miał w tym przypadku zakaz wprowadzania konsumentów w błąd (art. 7 ust. 1) oraz szczegółowe zasady formułowania nazwy produktu (art. 17).
W praktyce polskiego rynku bardzo często stosowano dla nich nazwy takie jak np. „wino bezalkoholowe” czy „Napój bezalkoholowy na bazie wina”. W rozumieniu rozporządzenia 1169/2011 nazwę taką należało kwalifikować jako nazwę opisową, tj. nazwę zawierającą opis środka spożywczego, a w razie potrzeby również jego zastosowania, który jest wystarczająco jasny, aby umożliwić konsumentom poznanie rzeczywistego charakteru tego środka spożywczego i odróżnienie go od innych produktów, z którymi może zostać pomylony (art. 2 ust. 1 lit. p)). Z kolei zastosowanie samego tylko określenia „wino bezalkoholowe” (bez dodatkowego doprecyzowania charakteru produktu) nie było do końca bezpiecznym rozwiązaniem. Trudno uznać, że nazwa ta mogłaby kwalifikować się jako nazwa zwyczajowa, ponieważ nazwa zwyczajowa powinna być akceptowana jako nazwa środka spożywczego przez konsumentów w państwie członkowskim, w którym żywność ta jest sprzedawana, bez potrzeby jej dalszego wyjaśniania (art. 2 ust. 1 lit. o). Biorąc jednak pod uwagę „zadomowienie się” win bezalkoholowych na polskim rynku można zaryzykować tezę, że nazwa „wino bezalkoholowe” było na dobrej drodze do stania się nazwą zwyczajową.
Jednak pod koniec 2021 r. przyjęto rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2117 z 2.12.2021 r. zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych, (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych, (UE) nr 251/2014 w sprawie definicji, opisu, prezentacji, etykietowania i ochrony oznaczeń geograficznych aromatyzowanych produktów sektora wina i (UE) nr 228/ 2013 ustanawiające szczególne środki w dziedzinie rolnictwa na rzecz regionów najbardziej oddalonych w Unii Europejskiej, dalej jako rozporządzenie 2021/2117…
- Nowe określenia dotyczące dealkoholizacji
- Dopuszczalne metody dealkoholizacji
- Zmiany w zakresie chronionych oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia
- Stosowanie daty minimalnej trwałości
- Wejście w życie nowych regulacji
- Podsumowanie
Dalsza część komentarza autorstwa Patryka Kalinowskiego ukazała się w systemie LEX wydawnictwa Wolters Kluwer. Subskrybenci usługi mogą się z nim zapoznać TUTAJ.