Żywność funkcjonalna (zwana także żywnością prozdrowotną, probiotyczną/prebiotyczną lub nutraceutyczną) oznacza żywność, której poza podstawowym zadaniem, jakim jest odżywianie, przypisuje się także prozdrowotny wpływ na ludzki organizm. Taka żywność może np. dostarczać dużej ilości witamin i składników mineralnych, wspierać układ odpornościowy, regulować równowagę mikrobiologiczną układu pokarmowego.
Żywność funkcjonalna nie jest zdefiniowana w żadnym akcie prawnym (brak jest definicji legalnej). Powoduje to, że niejasny jest jej status prawny. Przykładowo, niektórzy uważają, że w zakres tego pojęcia wchodzi tylko żywność przetworzona (np. celowo wzbogacona witaminami), inni zaś zaliczają do tej grupy także środki spożywcze „funkcjonalne” z natury (np. owoce i warzywa albo popularne „superfoods”). Zdaniem jednych żywność funkcjonalna obejmuje także szczególne grupy żywności (w tym zwłaszcza środki spożywcze należące niegdyś do kategorii środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego, bezglutenowe, dedykowane sportowcom, kierowane do osób pragnących skontrolować masę ciała albo żywność specjalnego przeznaczenia medycznego FSMP – szczególnie ważna dla osób zmagających się z różnymi problemami zdrowotnymi), inni natomiast mówiąc o żywności funkcjonalnej, odnoszą się także do żywności powszechnie spożywanej.
Szczególnie istotnym zagadnieniem związanym z żywnością funkcjonalną jest stosowanie przepisów dotyczących oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych, (zob. więcej) które informują konsumenta o tym, że ma do czynienia z żywnością funkcjonalną.
